ANNE KARNINDA İKİZ GEBELİKLERDE FETAL CERRAHİ
İkiz gebelikler, tüm gebeliklerin yaklaşık %1‐2’sini oluşturmaktadır. Bu gebeliklerde özellikle preterm doğum ve prematüriteye bağlı komplikasyonlar artmış sıklıkta izlenmektedir. Ayrıca preeklampsi, intrauterin gelişme geriliği, ikizden ikize transfüzyon sendromu, artmış sezaryen hızı gibi komplikasyonların sıklığında da artış söz konusudur. İkiz gebelikler, perinatal mortalitenin yaklaşık %10‐15’ini oluşturmaktadır. İntrauterin ölüm ve yenidoğan ölüm hızı tekil gebeliklere göre daha fazladır. İkiz gebelikler %80 dikoryonik diamniyotik (çift yumurta) ve %20 monokoryonik (tek yumurta) ikizleri olarak ayrılır. Monokoryonik ikiz gebelikler monokoryonisiteye spesifik komplikasyonlar, ikizden ikize transfüzyon sendromu (TTTS), selektif intra- uterin gelişme geriliği (sIUGR), twin anemi-polisitemi sekans (TAPS), TRAP ile ilişikli olmakla birlikte, MKMA ikiz gebelikler daha da riskli bir grup olarak yer almaktadır. Monokoryonik ikiz gebeliklerin %5’i ve tüm gebelikler içerisinde 10000’de bir prevalansa sahip MKMA ikiz gebelikler ilave olarak monoamniyonisiteye özel riskler nedenli daha da önem arz etmektedir.
Plasentası tek olan ikizlerde, ikiz eşinde bir anomali söz konusu olduğunda bu anomalinin tedavisi söz konusu olmayan ağır bir anomali ise, bu durumların bazılarında bu bebeğinin anne karnında büyümesinin, diğer ikiz bebeğin sağlık durumunu ciddi etkilemesi söz konusu olabilir. Bu durumlarda göbek kordonunun ultrason ya da fetoskopi rehberliğinde, anne karnında koagülasyon ile dolaşımın durdurulması işlemi yapılması gerekli olabilir. Bu operasyonlar perinatolog tarafından yapılabilene çoğul gebeliklerde gerekli olabilecek özel operasyonlardandır.
İkiz Gebelikler ve özellikle plesantası/eşi tek/ortak olan ikiz gebelikler mutlaka konunun uzmanı bir Perinatolog tarafından izlenmelidir. Bu girişimlere bir örnek anne karnında uygulanan Lazer Ameliyatıdır.
Plasentası tek-ortak olan ikizlerin plasentasının ortak plasenta üzerinde iki bebeğe ait kan damar dolaşımında bazı damarlarının ortak olması ve sürekli olarak birinden diğerine kan geçişleri-kaçaklarının olması durumudur. Böyle bir durumda bir bebek hem kendi dolaşımını sürdürmeye çalışırken hem de diğer bebeğe kan pompalayabilir. Buna İkizden İkize Transfüzyon Sendromu adı verilir. Verici olan bebekte hali ile zaman içinde yeteri kadar beslenememe ve kan dolaşımını sürdürememe durumu oluşması nedeni ile ve özellikle gebelik haftası ilerledikçe (çoğunlukla 16-26 haftalarda) kilo alması-büyümesi yavaş olur. Ayrıca kan dolaşımının yeteri kadar olmaması nedeni ile böbrek perfüzyonunun düşmesi sonucu idrar yapımı azlığı ve bunun da sonucu olarak amnios sıvısı azlığı meydana gelir. Diğer taraftan alıcı bebekte ise kendi kan miktarını ve dolaşımına ilaveten diğer bebekten sürekli kaçak olarak gelen kan miktarına bağlı olarak fazla gelişme, kan hacim fazlalığına bağlı olarak kalp sirkülasyonunun artması sonucu fazla idrar yapımı ve amnios sıvısı fazlalığı oluşur.Böyle bir durumda verici bebekte amnios sıvı azlığı ve alıcı bebekte amnios sıvısı fazlalığı olur. Eğer bu durum dengezisliği giderek çok artarsa, verici bebek gelişmemeye bağlı olarak ya da alıcı bebekte aşırı kan yüklenmesine sonucu kalp yetmezliğine bağlı olarak anne karnında kaybedilebilir. Bazen ikisi birden anne karnında kaybedilebilir. Bu durumunda plasenta üzerinde iki bebek arasında ortaklık arzeden damarların, lazer operasyonları ile kapatılması işlemi uygulanabilir.
Tekil gebeliklere göre çoğul gebeliklerde özellikle üçüz ve üzeri çoğul gebeliklerde bu durum çok barizdir. Bebek sayısı arttığı oranda canlı doğum yapma ve sağlıklı bebek sahibi olma olasılıkları ciddi azalır. Bebek sayısı arttıkça erkenden düşük ya da erkenden anne karnında kaybetme riskleri ciddi düzeydedir. Dolayısı ile, sağlıklı canlı bebek olaslığını sağlayabilmek için, olası en erken dönemde bebek sayısı ikize ya da tekile indirgenebilir. Böylece hem canlı bebek hem de sağlıklı canlı bebek sahibi olabilme imkanı elde edilmiş olur. Ancak üçüzden ikize ya da tekile indirgenmesi konusu belki ailenin tercih ve risk alma durumuna göre değerlendirilmelidir. Plasentanın ayrı ya da tek-ortak oluşuna göre uygulanacak yöntem ve teknik değişir. Anne karnında uygulanan böyle bir işlemin bir Perinatolog tarafından yapılması önemlidir.
İkiz gebeliklerin oluşum evrelerinin çok erken dönemlerinde plasentanın tek oluşması ve ikinci bebeğin kordon damarlarının kusurlu oluşumu neticesinde, ikiz eşi olan bebekte kalp ve buna bağlı olarak beyin gelişimi oluşamaz, ancak vücudun diğer uzuvları değişik kombinasyonlarda gelişebilir. Dolayısı ile ikinci bebek ayrı bir canlı varlıktan ziyade diğer bebeğe bir parazit eklenti olarak gelişebilir.Böylece bebek hem kendi hem de kendi ile giderek büyüyen parazit yapının kan dolaşımı idame ettirir. Bu nedenle bu durumun, anne karnında, olası en erken dönemde farkedilmesi ve parazit yapıya ait göbek kordonunun anne karnında koagülasyonu sağlanarak dolaşımın iptal edilmesi gerekir. Anne karnında uygulanan bu ameliyat perinatolog tarafından yapılmalıdır.
Copyright @2022 - Sors Workshop
.jpg)