DIŞ GEBELİK (EKTOPİK GEBELİK) TANI VE TEDAVİSİ

Gebelik kesesinin rahim içi dışında bir yere genellikle de tüplere yerleşmesi sonucunda oluşan dış gebelik, erken fark edilmemesi durumunda hastanın hayatını tehlikeye sokabilir. Ektopik gebeliğin klasik semptomları, adet gecikmesi, vajinal kanama ve abdominal ağrıdır. Genel olarak tüm gebeliklerin %1-2’sini; acil servise erken gebelikte vajinal hemoraji ya da ağrı şikayeti ile başvuran hastaların %6-16’sını oluşturmaktadır. En sık tüplerde (%97) yerleşim gösterir. Seri transvaginal ultrasonografinin kullanımı ve B-HCG (gebelik testi) takibi tanıyı kolaylaştırmış, rüptür meydana gelmeden önce ektopik gebelik olgularının tanı ve tedavisini sağlamıştır. Erken tanı ve tedavi ektopik gebeliğe bağlı mortalitede dramatik bir azalma sağlamıştır.

Dış gebelik için üç farklı tedavi yöntemi mevcuttur; ekspektan (bekle-gör) yaklaşımı, medikal tedavi ve cerrahi tedavi. Tedavi seçiminde hastanın hemodinamik stabilitesi, fertilite arzusu ve tubal hasar düzeyi göz önüne alınmalıdır

Dış gebelikten şüpheleniyorsak takibe alıyoruz. Bu, tedavi için önemli, çünkü dış gebelik tedavisinde geç gelinen dönemlerde ameliyat zorunlu hale gelebilir.  Tüp yırtılıp kanama olduğunda ameliyat edip tüpü alınabilir ve dış gebeliği sonlandırılabilir. Fakat günümüzde şartlar uygunsa ilaçla tedaviyle ve laparoskopiyle dış gebeliğin yüksek başarıyla tedavisini yapabiliyoruz.

Dış gebeliğin yerleşim yerini bilmemiz, tedaviye cevap verip veremeyeceğini bilmemiz, hormonların normal değerlerde olması, hastanın genel durumunun iyi olması, henüz kanamanın olmaması gibi bazı şartlar sağlanırsa medikal tedaviyle, bir kez, bazen de tekrarlayan dozlarla, hücre ölümü sağlayan bir iğne yardımıyla anormal bölgede yerleşmiş gebeliği sonlandırabiliyoruz. Bunların dışındaki tedavilerimiz operasyon oluyor. Tüpün yırtıldığı, batın içi kanamanın fazlalaştığı, hastanın genel durumunun kötü olduğu durumlarda hala geçerli tedavi olan ameliyatı yapmak gerektiğini söyleyebiliriz. Tüpün alınması ya da tüpün içerisinden dış gebelik kesesinin çıkarılması yöntemleriyle kanama durduruluyor. Kapalı ameliyatın (laparoskopi) seçilebilmesi için genel durumun iyi, tüpün henüz yırtılmamış olması gerekiyor.

Bir kere dış gebelik ameliyatı geçirmek ya da bir kere dış gebelik geçirmek, bir sonraki gebelikte dış gebelik yaşama ihtimalini artırıyor. Çünkü zaten hasarlı bir tüp üzerine bir hasar daha gelmiş olacağından, bir sonraki gebelikte dış gebelik yaşama ihtimali yüzde 10 kadar artıyor.